Ergonomie in de keuken is super belangrijk voor een goed comfort

Ergonomie heeft betrekking op de mens en zijn omgeving: een ruimte zodanig aanpassen aan de mens (en niet andersom), dat deze twee volledig met elkaar in balans zijn. Ergonomie op de werkplek is ontzettend belangrijk. Als je een tijd moet zitten of staan, dan is een goede houding namelijk van belang. Dit voorkomt klachten rug-, schouder- en nekklachten en zorgt ervoor dat het lichaam in balans wordt gebracht. Aangezien de keuken ook een werkplek is, waar dagelijks veel tijd wordt doorgebracht, is het belangrijk om ook ergonomie in de keuken toe te passen.

Ergonomie keuken: overzichtelijkheid

Voor een goede ergonomie is het belangrijk dat de keuken een prettige werkomgeving is. De indeling moet prettig en functioneel zijn en spullen moeten op de juiste plaats liggen. Dit voorkomt veel ergernissen en zoektochten. De ruimte moet aangepast zijn aan zijn gebruiker. De ruimte moet dus functioneel ingericht zijn, zodat de gebruiker alles snel en gemakkelijk kan vinden en gebruiken. Dit is natuurlijk geheel afhankelijk van wie de gebruiker is, maar er zijn wel enkele tips die kunnen bijdragen aan ergonomie in de keuken:

– Berg uw keukengerei daar op, waar u ze ook nodig denkt te hebben. Dit houdt in: potten bij het gasfornuis, messen bij de snijplanken etc.
– Berg alles netjes op. Zorg dat het keukengerei gescheiden is, zodat nergens naar gezocht hoeft te worden en alles binnen handbereik is. Dit zorgt voor rust en functionaliteit.
– Berg het materiaal zichtbaar op.

Overzichtelijk wordt een keuken ook door de stijl van de keukenkastjes en door de stijl van het keukenapparatuur. Dit is natuurlijk geheel afhankelijk van de gebruiker, maar over het algemeen zorgt een rustige keuken voor rust bij de gebruiker en kan zo bijdragen aan ergonomie in de keuken. Een goede manier om spullen praktisch op te bergen, is door hoekkasten te gebruiken. Hoekkasten bieden namelijk veel opbergruimte en zorgen daarom voor overzichtelijkheid. Dit draagt op zijn beurt weer bij aan veel comfort.

Juiste hoogte van het aanrecht, de kookplaat en de spoelbak

Keukens worden vaak geproduceerd met standaardafmetingen. Deze afmetingen zijn echter niet voor iedereen geschikt. Om goede ergonomie in de keuken te krijgen, moeten de afmetingen natuurlijk aangepast worden aan de desbetreffende ruimte, maar ook aan zijn gebruikers. Door hogere of lagere keukenkastjes te nemen, kan het blad op de juiste hoogte worden ingesteld. Ditzelfde geldt voor de diepte van de spoelbak en de plek van de vaatwasser en de oven. Zo hoeft het op maat maken niet duur te zijn, maar bepaal je deze maat door zelf de plek en de hoogte van de onderdelen te bepalen.

Het is dus erg belangrijk dat het aanrecht, de kookplaat en de spoelbak op de juiste hoogte zijn afgesteld om goede ergonomie in de keuken te bereiken. Deze hoogte hangt af van je lichaamslengte. Het is belangrijk dat er, als je voor het aanrecht staat, 12 centimeter tussen je armen en het blad in zit als je je armen in een hoek van 90 graden houdt. Het hangt hierbij wel van de handeling af die je aan het doen bent. Er is namelijk een hoger werkblad nodig als je groente wilt snijden en een lager werkblad als je bijvoorbeeld deeg wilt kneden. Dit kun je oplossen door een dik of minder dik dienblad te gebruiken.

Ditzelfde geldt voor de kookplaat. Deze is namelijk gemonteerd op het aanrecht en vereist daarom ook 12 centimeter tussen de armen en het blad. Een lagere kookplaat (ongeveer 10 centimeter lager dan het aanrecht) zorgt ervoor dat je beter in de pannen kunt kijken. Dit is voor het gemak soms fijner.

Voor de spoelbak geldt dat de diepte zodanig moet zijn, dat je met je hand de bodem kunt raken zonder voorover te hoeven buigen. Dit voorkomt overbelasting van de rug. Links en recht van de spoelbak moet ongeveer 60 centimeter vrije ruimte zitten.

De apparaten op de juiste hoogte

Naast het blad, de spoelbak en het fornuis moeten de keukenapparatuur ook op de juiste hoogte ingesteld worden om zo een zo groot mogelijk comfort te bereiken. Zo is het belangrijk dat de koelkast op ooghoogte staat, zodat je niet hoeft te bukken. Echter is de koelkast vaak in combinatie met een vriesvak. Heb je zo’n combi-koelkast, plaats dit vriesvak dan onder de koelkast. Het vriesvak gebruik je namelijk minder vaak, dus zo kun je nog steeds recht de koelkast inkijken.

De oven zit vaak onder het fornuis en is dus laag gemonteerd. In nieuwe keukens is er echter vaak een optie om de oven hoger te monteren. Wordt de over op ooghoogte gemonteerd, dan voorkomt dat veel bukken. Tegelijkertijd is de hete oven ook veilig buiten het bereik van kinderhandjes.

De vaatwasser wordt, net als de oven en de koelkast, iedere dag gebruikt. Net als de oven zit de vaatwasser vaak op kniehoogte en moet je door bukken om erbij te kunnen. Door de vaatwasser op armhoogte te monteren, kan het vele bukken voorkomen worden en bereik je een goede ergonomie. Zorg er daarnaast voor dat de vaatwasser aan de linkerkant van de spoelbak zit.

Optimale werkdriehoek

Voor ergonomie in de keuken is het belangrijk dat deze naast de juiste afmetingen, zeker ook de juiste indeling heeft. Er moet sprake zijn van een optimale werkdriehoek: een ‘onzichtbare’ driehoek die wordt bepaald door de plek van de koelkast, de spoelbak en het fornuis. Tussen deze keukenapparatuur moet een kleine afstand zitten, zodat er zo min mogelijk gelopen hoeft te worden. Daarnaast mogen er geen obstakels tussen de loopruimtes zitten. Het is aan te raden dat de afstand tussen twee van de drie punten ongeveer een dubbele armlengte is. Dit komt op een totale lengte van niet meer dan 6 meter.

Soms is een U-vorm niet haalbaar in een keuken. Deze moet hier namelijk wel geschikt voor zijn. Voor groter ruimtes wordt daarom vaak gebruik gemaakt van een G-vorm: een variant op de U-vorm waarbij een extra uitbouw wordt geplaatst aan de open zijde. Dit kan bijvoorbeeld een kookeiland of een tafel zijn. Ook hierbij is het belangrijk dat de optimale werkdriehoek bereikt wordt.

Naast ergonomie op het werk, is ergonomie in de keuken dus ook erg belangrijk. Vaak zijn er maar een paar kleine aanpassingen nodig. Deze aanpassingen zorgen er echter wel voor dat er fijner gebruik gemaakt kan worden van een keuken en rug-, schouder- en nekklachten tegengegaan kunnen worden.